De aanwezigheid van overtollig eiwit in de urine is wetenschappelijk bekend vanwege proteïnurie en kan een indicator zijn van verschillende ziekten, terwijl een laag eiwitgehalte in de urine als normaal wordt beschouwd. Dit komt doordat de eiwitmoleculen groot zijn en daarom niet door de glomeruli of nierfilters kunnen gaan en normaal niet in de urine worden uitgescheiden.
De nieren filteren het bloed, elimineren wat er niet toe doet en houden vast wat belangrijk is voor het lichaam, maar in sommige situaties laten de nieren eiwitten door hun filters gaan, waardoor het eiwitgehalte in de urine toeneemt.
Oorzaken en soorten proteïnurie
De toename van de hoeveelheid eiwit in de urine kan optreden als gevolg van verschillende situaties en, afhankelijk van de oorzaak en het tijdstip waarop de aanwezigheid van eiwitten in de urine kan worden gedetecteerd, kan proteïnurie worden ingedeeld in:
1. Voorbijgaande proteïnurie
De situaties die een tijdelijke verhoging van eiwitten in de urine veroorzaken zijn:
- Uitdroging;
- Emotionele stress;
- Blootstelling aan extreme kou;
- Koorts;
- Intensieve lichamelijke inspanning.
Deze situaties zijn geen reden tot bezorgdheid en zijn meestal vluchtig.
2. Orthostatische proteïnurie
Bij orthostatische proteïnurie neemt de hoeveelheid proteïne in de urine toe bij het staan, en dit wordt meestal gezien bij kinderen en jonge mensen die lang en dun zijn. Eiwitafscheiding in de urine vindt voornamelijk overdag plaats, wanneer de activiteit hoog is, dus als urine 's ochtends wordt opgevangen, mag deze geen eiwitten bevatten.
3. Aanhoudende proteïnurie
De ziekten en aandoeningen die aanhoudend hoge eiwitgehaltes in de urine veroorzaken, kunnen de volgende zijn:
- Amyloïdose, die bestaat uit een abnormale ophoping van eiwitten in de organen;
- Langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen;
- Chronische nierziekte of polycystische nierziekte of nierinfectie;
- Hartziekte of infectie van de binnenwand van het hart;
- Hodgkin-lymfoom en multipel myeloom;
- Glomerulonefritis, die bestaat uit een ontsteking van de renale glomeruli;
- Diabetes, omdat het het vermogen van de nieren beïnvloedt om bloed te filteren of eiwitten in het bloed opnieuw op te nemen;
- Hoge bloeddruk, die de slagaders in en rond de nieren beschadigt en de functie van deze organen negatief beïnvloedt;
- IgA-nefropathie, bestaande uit nierontsteking als gevolg van een ophoping van het immunoglobuline A-antilichaam;
- Sarcoïdose, die bestaat uit de ontwikkeling en groei van clusters van ontstekingscellen in de organen;
- Sikkelcelanemie;
- Lupus;
- Malaria;
- Reumatoïde artritis.
Hoge eiwitwaarden in de urine kunnen ook optreden tijdens de zwangerschap en kunnen verband houden met verschillende factoren, zoals het verhoogde werk van de nieren om overtollig vocht te filteren, overmatige stress, urineweginfectie of in ernstigere gevallen pre-eclampsie. Lees meer over deze symptomen van proteïnurie tijdens de zwangerschap.
Pre-eclampsie is een ernstige complicatie van de zwangerschap, die zo snel mogelijk moet worden ontdekt om gezondheidsproblemen bij de zwangere vrouw te voorkomen, die in verband kunnen worden gebracht met andere factoren zoals verhoogde bloeddruk, hoofdpijn of zwelling van het lichaam. Lees meer over pre-eclampsie.
Mogelijke symptomen
Proteïnurie kan het gevolg zijn van verschillende situaties, waarbij de symptomen niet specifiek verband houden met de aanwezigheid van eiwitten in de urine, maar met de oorzaken.
Als proteïnurie echter een aanwijzing is voor een nieraandoening, kunnen andere symptomen optreden, zoals misselijkheid en braken, verminderde urineproductie, zwelling in de enkels en rond de ogen, onaangename smaak in de mond, vermoeidheid, kortademigheid en eetlust, bleekheid, droge en algemene jeukende huid. Bovendien kan de urine ook schuimig zijn en pijn en een branderig gevoel veroorzaken bij het urineren. Begrijp wat nierfalen is, symptomen en hoe de behandeling wordt uitgevoerd.
De behandeling hangt sterk af van de oorzaak van proteïnurie, dus men moet naar het medium gaan om de juiste diagnose te stellen en te bepalen wat het teveel aan proteïne in de urine veroorzaakt.
Hoe het examen is gedaan
Eiwitten kunnen gemakkelijk in de urine worden opgespoord door type 1-urine, ook wel EAS genoemd, te onderzoeken, waarbij een strook papier met chemische reagentia in het urinemonster wordt gedoopt en als er een grote hoeveelheid eiwit in het monster zit, een portie de strip verandert van kleur. Lees hoe u het resultaat van het EAS-examen begrijpt.
Als blijkt dat urine grote hoeveelheden proteïne bevat, kan ook een 24-uurs urinetest worden uitgevoerd om de proteïne- en creatinineklaring te meten, wat helpt bij het beoordelen en controleren van de nierfunctie en zo helpt bij het opsporen van mogelijke ziekten . Lees alles over de 24-uurs urinetest.
Urinemonsters worden gedurende 24 uur in één of meerdere containers verzameld en op een koele plaats bewaard. Vervolgens worden ze voor analyse naar een laboratorium gestuurd. Deze test laat niet zien welke soorten eiwitten in de urine aanwezig zijn, dus om te bepalen welke soorten eiwitten aanwezig zijn, kan de arts u adviseren om andere testen uit te voeren, zoals een elektroforese van de eiwitten die in de urine aanwezig zijn.
Hoe u zich kunt voorbereiden op het examen
Voordat u de test uitvoert, moet u met de arts praten om u correct voor te bereiden, zodat het resultaat niet verkeerd is. Daarom kan het nodig zijn om te stoppen met het gebruik van bepaalde medicijnen of supplementen die de testresultaten kunnen verstoren.
Andere factoren kunnen de test verstoren, zoals uitdroging of niet genoeg water drinken, een radiologische contrasttest ondergaan waarbij een soort kleurstof is gebruikt, een situatie van extreme emotionele stress, extreme lichamelijke inspanning, als u een urineweginfectie heeft, of als uw urine vermengd is met vaginale afscheiding, bloed of sperma.
Als de urinetest bij vrouwen wordt uitgevoerd, is het erg belangrijk om 5 tot 10 dagen na het einde van de menstruatiecyclus te wachten voordat u de test uitvoert, om te voorkomen dat de urine wordt verontreinigd met sporen van bloed uit de menstruatie.