Contrastonderzoeken, ook wel contrastonderzoeken genoemd, zijn beeldonderzoeken die worden gemaakt met behulp van stoffen die helpen om een betere definitie van de gevormde afbeeldingen te krijgen, wat de beoordeling door de arts vergemakkelijkt.
Deze stoffen worden "contrastmiddelen" genoemd, omdat ze de ioniserende straling van het onderzoek kunnen absorberen en gedefinieerde beelden op het scherm van het apparaat kunnen genereren. Er zijn verschillende soorten contrast, met verschillende chemische samenstellingen, zoals bariumsulfaat, jodiumhoudend contrast of gadolinium, die worden gekozen op basis van de test die zal worden uitgevoerd, die oraal, intraveneus of in de holte kan worden geïnjecteerd. gewenst.
Ondanks de voordelen houdt het gebruik van contrastmiddel voor examens risico's in, voornamelijk door het veroorzaken van bijwerkingen zoals allergische reacties, verlaging van de bloeddruk of bedwelming van de nieren en het hart, daarom mogen ze alleen in specifieke gevallen worden gebruikt, met voldoende medische indicatie.
Belangrijkste risico's
Hoewel tests met contrast over het algemeen steeds veiliger zijn en artsen beter kunnen beoordelen wie het wel en niet mag doen, is het mogelijk dat deze tests enkele gezondheidsrisico's met zich meebrengen. Enkele van de belangrijkste bijwerkingen zijn:
1. Acute allergische reactie
Deze reactie, ook wel anafylaxie genoemd, wordt gekenmerkt door het optreden van urticaria, zwelling van de huid, drukval, snelle hartslag, bronchospasmen en glottisoedeem. De allergische reactie als gevolg van het gebruik van contrasten moet snel door de arts in het ziekenhuis worden behandeld, omdat dit een ernstig risico voor de gezondheid van de betrokken persoon vormt.
Een manier om dit soort reacties te vermijden, is door te vragen of de persoon een allergie heeft, en het is ook gebruikelijk dat artsen het gebruik van anti-allergische geneesmiddelen aangeven vóór sommige tests met een hoger risico, zoals antihistaminica of corticosteroïden.
2. Giftige effecten van de stof
Het contrast kan een toxisch effect hebben op het lichaam en enkele van de reacties omvatten directe effecten op de bloedbaan, zoals drukval of ontsteking op de toedieningsplaats. Bovendien kan de stof directe toxische effecten hebben op bepaalde organen, zoals:
- Huid : pijn op de toedieningsplaats, roodheid, zwelling of klontvorming;
- Maag en darm : misselijkheid, braken of diarree;
- Nieren : verminderde urinevorming of nierfalen;
- Hersenen : hoofdpijn, duizeligheid, mentale verwarring of toevallen;
- Longen : kortademigheid, bronchospasmen of het uitlokken van astma-aanvallen;
- Hart : verhoogde bloeddruk, aritmieën, hartstilstand.
Over het algemeen zijn deze effecten gerelateerd aan de dosis of concentratie van het gebruikte contrastmiddel en kunnen ze ook variëren afhankelijk van de infusiesnelheid en de vorm van gebruik van de stof, bijvoorbeeld oraal of veneus.
3. Zenuwstelselreacties
Ook bekend als vasomotorische reacties of vagale vaten, worden ze niet direct veroorzaakt door het gebruikte contrast en de oorzaak is onbekend, omdat ze meestal geassocieerd worden met angst of pijn tijdens de toediening, die bepaalde prikkels in het zenuwstelsel en het vaatstelsel veroorzaken.
Deze reacties omvatten bijvoorbeeld een dalende bloeddruk, een vertraagde hartslag, flauwvallen, mentale verwarring, bleekheid of koud zweet.
Voorbeelden van testen met contrast
Enkele van de belangrijkste tests die met contrast worden gebruikt, zijn:
- Computertomografie : het wordt meestal gedaan met jodiumhoudend contrast, veel gebruikt om laesies in lichaamsorganen te detecteren, zoals de hersenen, longen, lever, blaasjes, pancreas, botten of buikwand, bijvoorbeeld voornamelijk tumoren, infecties of veranderingen in bloedvaten . Lees meer over hoe het wordt gedaan en waar de CT-scan voor is;
- Magnetische resonantiebeeldvorming : Gadolinium wordt meestal gebruikt als contrast, omdat het een onderzoek is dat wordt gebruikt om hersen- of ruggenmergletsels op te sporen, evenals zachte delen van het lichaam zoals ligamenten, gewrichten en bloedvaten;
- Angiografie : jodiumhoudend contrast wordt het meest gebruikt bij dit onderzoek, waardoor een beter zicht op de binnenkant van de bloedvaten mogelijk is en ziekten zoals aneurysma's of arteriosclerose kunnen worden waargenomen. Begrijp hoe het wordt gedaan en waar angiografie voor is;
- Urografie : het is een van de examens die het mogelijk maakt de anatomie van het urinewegstelsel te visualiseren en de functionele capaciteit van de nieren te beoordelen;
- Scintigrafie : er zijn verschillende soorten scintigrafie, voor verschillende organen van het lichaam, en er wordt onderzoek gedaan naar functionele veranderingen in organen zoals het hart, botten, longen, schildklier of hersenen. Als contrasten worden verschillende stoffen gebruikt, waaronder technetium en gallium;
- Radiologische studie van het maagdarmkanaal : er zijn verschillende tests die worden gebruikt om het spijsverteringskanaal te evalueren, die meestal bariumsulfaat als contrast gebruiken, waaronder het ondoorzichtige klysma, seriografie of contrasterende radiografie;
- Cholangiografie : het is een soort tomografie die wordt uitgevoerd om de galwegen te evalueren, en het gebruik van jodiumhoudend contrast is gebruikelijk.
Daarnaast zijn er verschillende andere tests die kunnen worden gedaan met behulp van contrast, zoals mammografie om veranderingen in de bloedsomloop in de borst te beoordelen of hysterosalpingografie om bijvoorbeeld het vrouwelijke voortplantingssysteem te beoordelen, die door de arts moeten worden geïndiceerd op basis van de behoeften van elke persoon.